Popyt na oleje do maszyn tnących wykorzystywanych w lasach jest wciąż wysoki. Nic dziwnego, gdyż praktycznie każda maszyna, która wykorzystuje w swojej pracy mechanizm łańcuchowy wymaga oleju do smarowania i chłodzenia. Producenci olejów do pilarek poszerzają swoją ofertę o produkty biodegradowalne. Jest to swoista odpowiedź na zarzuty, jakoby oleje były jedną z poważniejszych przyczyn zanieczyszczenia polskich lasów. W czym tkwi problem?
Oleje do maszyn leśnych nie pracują w układzie zamkniętym
Korzystając z różnego rodzaju maszyn, choćby samochodów osobowych, jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że oleje pracują w układzie zamkniętym. W przypadku olejów do maszyn leśnych, zarówno olejów chłodzących, jak i tych, które wykorzystywane są w układach hydraulicznych, wyciek jest czymś normalnym. Szacuje się, że rocznie nawet kilka milionów litrów oleju do pilarek zostaje wylanych do polskich lasów. Zanieczyszczenie to wędruje w głąb profilu glebowego, dostaje się do wód gruntowych, skąd zlewnią wędruje do odbiorników i krąży w naszym ekosystemie, oddziałując na organizmy żywe. Jest to zatem poważne zagrożenie w ujęciu lokalnego ekosystemu, jakim jest las, a także w szerszym, nieomal globalnym aspekcie.
Skąd olej do pilarek dostaje się do środowiska? W trakcie pracy pilarki lub innej podobnej maszyny leśnej olej rozchlapywany jest przez ostrze. Szacuje się, że średni zasięg takiego zanieczyszczenia posiada promień 2 m od operatora. Około 15% oleju do pilarki wycieka bezpośrednio pod maszynę, najczęściej na buty lub ubranie robocze. Reszta oleju jest dynamicznie rozprowadzana po okolicy i dostaje się do środowiska naturalnego. Stanowi to poważny problem ekologiczny. Odpowiedzią zarówno ustawodawców jak i producentów olejów do pilarek jest wprowadzenie na rynek produktów eko. Mowa o biodegradowalnych olejach do pilarek.
Fot. Rekomendowany olej biodegradowalny (http://vegatol.com)
Jak chronić się przed wyciekiem oleju do pilarek?
Opisaliśmy wyciek oleju spowodowany chłodzeniem ostrza pilarki. Jak łatwo sobie wyobrazić, tego typu praca wymusza niejako wydostawanie się oleju do pilarek do środowiska. Co w przypadku układów hydraulicznych, które są zamknięte? Wycieki w tym przypadku są równie niebezpieczne, nie zdarzają się być może równie często, ale w razie nieszczelności układu lub przerwaniu przewodu wyciek jest miejscowy i dużo bardziej niebezpieczny. Są dwa sposoby rozwiązania problemu.
Pierwszy z nich to stosowanie maty sorbcyjnej przez operatorów pilarek. Olej w razie wycieku dostaje się na sorbent, a nie na glebę. Fachowcy oceniają to rozwiązanie jako drogie i niepraktyczne. Drugą opcją jest wykorzystanie olejów biodegradowalnych do pilarek. Są to ekologiczne produkty, bezpieczne dla środowiska i równie efektywne co ich szkodliwe odpowiedniki. Państwo stara się po części wymusić na wykonawcach przetargów stosowanie olejów biodegradowalnych do maszyn leśnych, poprzez konkretne zapisy, m.in. decyzję dyrektora lasów państwowych z 2016 r.
Zobacz również: Ekologiczne oleje silnikowe na Vegatol.com/oleje-silnikowe
